Kleuren uitgelicht: CMYK vs Pantone

Een mooi bedrukt zakje begint bij een mooi ontwerp. Hoe je ontwerp technisch is opgebouwd bepaalt in grote mate het eindresultaat. Tijdens de fase van de drukvoorbereiding wordt jouw ontwerp dan ook in detail uitgepluisd en druk-klaar gemaakt.

Een essentieel onderdeel van je ontwerp is de kleuropbouw. De termen Pantone, CMYK, etc klinken je al dan niet bekend in de oren, in dit artikel vertellen we je alles wat je moet weten over deze kleurmodellen.

De kleursystemen: RGB, CMYK en Pantone

RGB

In de drukwereld ga je meestal horen praten over CMYK en Pantone maar een beetje achtergrond over RGB kan geen kwaad.

RGB is een kleurcodering dat bestaat uit de 3 primaire kleuren: Red (rood), Green (groen) en Blue (blauw). Dit wordt gebruikt wanneer je een beeld weergeeft met licht: zoals op je tv, computer of smartphone scherm.

Het is een additief kleursysteem wat wil zeggen dat als je 2 kleuren mengt je een lichtere kleur verkrijgt. Combineer je rood, groen en blauw dan krijg je wit licht. (afbeelding links)

Daarnaast heb je een subtractief kleursysteem, zoals CMYK en welke gebruikt wordt voor drukwerk. Dit werkt omgekeerd. Het mengen van kleuren zorgt ervoor dat er minder licht wordt teruggekaatst en je een donkerdere kleur verkrijgt. (afbeelding rechts)

Wat je hier vooral van moet onthouden is dat een kleur op je scherm niet hetzelfde effect heeft als wanneer je deze drukt. Daarom werken we voor de bedrukking van je papieren zakjes met kleursystemen CMYK en Pantone. We raden dan ook altijd aan om je ontwerp eens te printen om de kleur op papier te zien. Als je je ontwerp dan toch geprint hebt kan je er ineens een mock-up model van maken. Zo heb je een beter zicht op het volledige ontwerp. Alles hierover in het blog artikel “ Maak een mock-up model van je zakje”.

CMYK

CMYK, ook wel quadri, full colour of 4-kleurendruk genoemd, staat voor de drukkleuren Cyaan, Magenta, Yellow (geel) en Key (zwart). De printers bij je thuis of op kantoor werken ook via dit kleursysteem. Door het combineren van deze 4 kleuren wordt een volledig beeld opgebouwd.

Hoe werkt dit? Een CMYK beeld bestaat uit 4 verschillende lagen van elke kleur die over elkaar wordt gedrukt. Zo’n beeld is opgebouwd uit verschillende kleine puntjes, vergelijkbaar met pixels van een scherm, die enkel zichtbaar zijn met een vergrootglas. Door deze vier kleuren in verschillende doseringen met elkaar te combineren kunnen alle kleuren in het CMYK-spectrum worden nagebootst.

PMS: Pantone- kleuren

PMS staat voor Pantone Matching System. Bij CMYK wordt een kleur bekomen na het drukken, bij Pantone daarentegen worden de kleuren gemengd voor het drukken.

Je kan dus kiezen uit een zeer uitgebreid gamma van gestandaardiseerde kleuren met een unieke code. De inkten worden in onze productie op voorhand gemengd volgens vastgelegde kleurformules. Het is te vergelijken met het RAL-systeem van verf om je muren te schilderen.

Hoe kies je de juiste kleur? Een Pantone-waaier is een must have! Hierin staan alle mogelijke kleurschakeringen. Je vindt de unieke Pantone code terug gevolgd door een C of U. Dit staat voor het type papier waarop gedrukt wordt: Coated (gestreken) of Uncoated (ongestreken) papier. Gestreken papier is papier met een strijklaag of coating waardoor dit papier glad wordt en een glanzend effect heeft. Ongestreken papier heeft deze strijklaag niet. Dit papier is dan ook wat ruwer en heeft een mat effect.

CMYK versus Pantone

CMYK en Pantone zijn beide andere kleursystemen maar maakt het een verschil of je je ontwerp in CMYK of Pantone opbouwd? Jazeker!

Niet elke kleur dat beschikbaar is in Pantone kan in CMYK gedrukt worden. Dit komt omdat CMYK slechts 4 kleuren gebruikt om een kleur samen te stellen. Wist je dat 55% van alle Pantone kleuren gedrukt kunnen worden adhv CMYK?

Om het kleuren gamma uit te breiden werd het 7-kleuren proces (extended gamut) geïntroduceerd. Hierbij worden aan de 4 basiskleuren van CMYK 3 extra kleuren toegevoegd, meestal oranje, groen en violet. Zo kan er tot 90% van de Pantone kleuren gedrukt worden.

Aangezien dus niet alle kleuren even gemakkelijk te drukken zijn in CMYK verkiezen we dikwijls om een extra Pantone kleur te drukken, afhankelijk van hoe belangrijk dit element in het ontwerp is. Hieronder enkele richtlijnen wanneer CMYK en wanneer Pantone te gebruiken.

Waarvoor wordt welk kleursysteem gebruikt?

Zoals aangehaald is de opbouw van je ontwerp van belang voor een mooi eindresultaat. In een ontwerp wordt dikwijls beide kleurensystemen gebruikt aangezien ze elk hun eigen sterktes hebben. Dikwijls wordt een ontwerp in CMYK aangevuld met extra Pantone kleuren.

CMYK wordt gebruikt om gedetailleerde afbeeldingen te bedrukken.

Voor merkkleuren en logo’s is Pantone de beste optie. De vastgelegde kleurformules zorgen er namelijk voor dat je merkkleuren altijd dezelfde zijn, wat bevorderlijk is voor je merkconsistentie en herkenbaarheid. Coca Cola rood heeft bijvoorbeeld een unieke Pantone code waardoor het overal ter wereld te herkennen is.

Wanneer kies je nog voor Pantone? Bij grotere vlakken of als kleuren meer moeten opvallen. Dit komt omdat CMYK in een raster met puntjes wordt gedrukt en Pantone opaak of ondoorzichtiger is.

Voor fijne teksten en heel dunne lijntjes wordt er ook voor Pantone geopteerd.

Wist je trouwens dat wit niet bestaat in CMYK? Dus als je ontwerp wit bevat dan moet er een Pantone wit voorzien worden. Wit wordt trouwens ook gebruikt als onderlaag om donkerdere kleuren beter tot zijn recht te laten komen.

Benieuwd hoe jouw design is opgebouwd? Vraag het na bij je ontwerper. Wij verkiezen om in de ontwerp-fase nauw samen te werken met de ontwerper. Op deze manier kunnen we al advies verlenen over het ontwerp, de kleuropbouw en hoe we een ontwerp zouden drukken. Dit voorkomt heel wat herwerk en extra kosten achteraf! Vragen? Aarzel dan niet om contact op te nemen.

Note: